Śmierć. Nowy początek napisano płynnym i lekkim językiem, słownictwo i konstrukcje zdań są proste, przez co ta pozycja okaże się odpowiednia dla czytelnika w każdym wieku i na każdym poziomie wykształcenia. Zaproponowane przez autora bardzo różnorodne źródła – od dokumentów soborowych i encyklik aż po kanały na YouTube – wskazują, do jak szerokiego grona odbiorców kieruje on swoją książkę.
W perspektywie tego, że temat śmierci i żałoby nie dotyka jedynie ludzi starszych, ale również młode osoby, niezwykle cenne jest to, że ks. Śliżewski zdecydował się uwzględnić tak szerokie grono odbiorców swojej publikacji.
Znaczące jest także to, że z uwagi na swoją kapłańską posługę autor sam wielokrotnie stykał się ze śmiercią i żałobą. Sprawia to, że książka oparta jest nie tylko na jego wiedzy, ale również doświadczeniu. Już od pierwszych stron możemy poznać autora i jego przeżycia. Ułatwia to lekturę, gdyż daje poczucie, że idziemy przez ten trudny temat obok kogoś znajomego.
Śmierć, pogrzeb i modlitwa
W pierwszym rozdziale kwestię śmierci przedstawiono w perspektywie wiary katolickiej. Zostaje ona ukazana nie jako koniec, lecz nowy początek. Autor prezentuje wiele ciekawych wątków i obrazów, które mogą pomóc osobie wierzącej w prawidłowym rozumieniu śmierci. Momentami aż szkoda, że ks. Śliżewski nie pokusił się o głębsze rozwinięcie poszczególnych myśli, a jedynie zaznaczył pewne wątki i zostawił nas z niedosytem. Otrzymujemy jednak wiele wskazówek co do tego, gdzie można szukać pomocy w dalszym pogłębianiu postrzegania śmierci, nasz niedosyt jest więc w pewien sposób ukierunkowany.
W kolejnym rozdziale ukazane zostaje, jak ważne jest, by w trakcie załatwiania spraw dotyczących organizacji pogrzebu bliskiego nie zapomnieć o aspektach duchowych związanych z tym czasem. Autor daje nam w tym celu konkretne wskazówki. Trochę szkoda, że na końcu nie podał w podpunktach rad, które prezentuje w tym rozdziale. W chwili trudnej, kiedy ktoś z naszych bliskich umrze, tego typu schemat byłby bardzo pomocny. Niemniej jednak rozdział jest na tyle krótki, że zdaje się, że nawet w obliczu żałoby można by przeczytać ten fragment ponownie w całości.
W trzecim rozdziale autor wyjaśnia elementy ceremonii pogrzebowej. W sposób bardzo obszerny omawia znaczenie i przesłanie, jakie niosą za sobą poszczególne teksty modlitw, czytań i pieśni. W tym miejscu zostaje również poruszona kwestia zdrowej pamięci o zmarłych. Na końcu rozdziału ks. Śliżewski podejmuje problematykę związaną z kremacją zwłok. Po krótkim naszkicowaniu historii podejścia Kościoła do tego typu pochówku kapłan kolejno obala zarzuty przeciwników kremacji zwłok. Przedstawiona argumentacja jest logiczna i ciekawa. Ukazuje zdrowe i wyważone podejście autora do poruszanego tematu.
Kolejny rozdział został poświęcony mszom gregoriańskim. Na początku poznajemy ich krótką historię, a następnie dowiadujemy się, jak powinno wyglądać prawidłowe katolickie podejście do tego rodzaju praktyk religijnych. W tym celu autor nie tylko przedstawia, jak należy rozumieć msze gregoriańskie, ale również daje czytelnikowi kilka praktycznych rad, które mogą w tym dopomóc.
Co nas czeka po śmierci?
Na początku piątego rozdziału autor przedstawia nam nauczanie na temat sądu ostatecznego i szczegółowego oraz paruzji. W tekście zostaje podanych wiele odnośników do nauczania kościelnego, dzięki czemu czytelnik pragnący jeszcze bardziej zgłębić tę tematykę może odnieść się do obszernego wykazu przykładów. Zostaje równocześnie zapewniony o kompetencji autora i jego znajomości tematu. Następnie dowiaduje się, jakie podejście do owego sądu powinien mieć chrześcijanin oraz jak to rozumienie powinno się odnosić do ziemskiego życia danej osoby. W swoich rozważaniach autor nie popada ani w skrajność straszenia sądem, ani w nadmierne usprawiedliwianie grzesznego postępowania ludzi. Jego słowa są wyważone i przemyślane.
Kolejne trzy rozdziały poświęcone są tematyce nieba, czyśćca i piekła. Na początku autor ukazuje błędne i poprawne podejście do nieba jako do rzeczywistości, do której człowiek pragnie dążyć. W tym celu porusza on również problematykę związaną z pytaniem „Jak trafić do nieba?”. Oprócz tego przedstawia swoje przemyślenia na temat nieba i postrzeganie przez niego tej rzeczywistości. Nie jest to jednak fantazjowanie czy próba zaspokojenia ludzkiej ciekawości, ale interesujące i mocno przemyślane refleksje. W rozdziale tym autor porusza także tematykę świętych obcowania, jednocześnie dając przykłady tego, jak w sposób praktyczny zakorzenić tę naukę w swoim życiu.
Logicznym następstwem poruszenia tematu nieba jest omówienie rzeczywistości czyśćca. Ksiądz Śliżewski ukazuje go nie jako miejsce kary, ale pewnego rodzaju przygotowanie do nieba. W tym celu używa nie tylko barwnych porównań, ale opiera się również na nauczaniu zawartym w Biblii oraz Katechizmie Kościoła katolickiego. W jego rozważaniach zdaje się jednak brakować szerszej wzmianki i wytłumaczenia kwestii cierpienia dusz czyścowych, o których możemy dowiedzieć się z wielu świadectw świętych.
W tej części swojej pracy autor po raz kolejny ukazuje nam znaczenie modlitwy za zmarłych. Przy tej okazji porusza temat odpustów, zaczynając od przedstawienia ich krótkiej historii oraz istoty. Następnie wyjaśnia warunki, jakie należy spełnić, i wylicza praktyki, na podstawie których można uzyskać odpust zupełny lub cząstkowy.
Kolejny zostaje poruszony temat piekła. Przedstawiając piekło i postać diabła, autor w dużym stopniu opiera się na tekstach biblijnych. Ponadto ukazuje błędy skrajnych poglądów dotyczących tej rzeczywistości, jakimi jest całkowite zanegowanie istnienia piekła oraz bardzo lękowe podejście do tego tematu.
Memento mori
Książka zakończona jest bardzo krótkim rozdziałem, który opisuje, jak istnienie śmierci oraz świadomość tego, czym ona jest, wpływa na nasze doczesne życie. Ukazuje to również, że książkę tę należy polecić nie tylko osobom w danym momencie zmagającym się ze stratą bliskiego. Owszem, Śmierć. Nowy początek może pomóc nam w bardziej duchowy, zjednoczony z Bogiem i świadomy sposób przeżyć stratę bliskiego oraz związany z nią proces żałoby. Będzie ona jednak również pomocna w ogólnym uporządkowaniu prawidłowego podejścia do śmierci i przyszłego życia.