Każdego roku w okolicach tzw. Zaduszek w mediach pojawiają się wspomnienia o znanych osobach, które w ubiegłym roku zakończyły swoje ziemskie pielgrzymowanie. Zwykle śmierć kogoś sławnego nie wywołuje takich emocji jak śmierć kogoś, kogo znaliśmy osobiście – nie jest to jednak regułą. Czyż bowiem nie zdarza się nam robić z takiej wiadomości niepotrzebnej sensacji? Albo nie wykorzystujemy jej jako okazji do wyżycia się na osobie publicznej, której za życia nie lubiliśmy? A czy zawsze myślimy o tym, że naszą – jako katolików – powinnością jest modlitwa za dusze wszystkich zmarłych?
Wiadomo, że osoby z pierwszych stron gazet nie zawsze są dobrym wzorem do naśladowania. Można by nawet powiedzieć, że zdarza się to bardzo rzadko. Wiadomo też, że po śmierci nie ma już rozgraniczenia na „znanych” i „nieznanych”, bo każdy będzie sądzony według tego samego Prawa. To jednak oznacza, że każdy zmarły – niezależnie, czy był najcichszym i najbardziej szarym człowiekiem, czy prezydentem USA – tak samo potrzebuje modlitwy żyjących. Jest to dla nas bardzo ciekawe ćwiczenie praktyczne z katolicyzmu. Czy potrafimy pomodlić się za tych, których podziwialiśmy za życia za ich osiągnięcia naukowe, sportowe czy artystyczne? A za tych, których nie ceniliśmy, choćby za ich styl bycia, odmienne poglądy czy realne zło, którego się dopuścili? Czy zatrzymujemy się na naszym osobistym żalu, że już nigdy nie usłyszymy na żywo naszego ulubionego wykonawcy, czy idziemy o ten katolicki krok dalej i staramy się realnie pomóc mu naszą modlitwą?
Właśnie dlatego uznałem, że również na Adeste warto zamieścić wspomnienie o znanych osobach, które zmarły w przeciągu ostatniego roku, czyli od poprzedniego Dnia Zadusznego.
Andrzej Gowarzewski (1945-2020) – dziennikarz sportowy
Andrzej Gowarzewski to postać znana każdemu, kto interesuje się piłką nożną, i to nie tylko w Polsce. Był prawdopodobnie najwybitniejszym znawcą historii futbolu nad Wisłą. To właśnie on w 1990 r. wydał pierwszą na świecie Encyklopedię piłkarskich mistrzostw świata, rekomendowaną przez FIFA, jemu zawdzięczamy także serię Encyklopedia piłkarska Fuj. Jako dziennikarz zajmował się także m.in. lekką atletyką i kolarstwem, był wielokrotnie akredytowany na wielkie turnieje piłkarskie, igrzyska olimpijskie czy – jako pierwszy Polak – na wyścig Tour de France.
Ireneusz (1930-2020) – prawosławny patriarcha Serbii
Ireneusz (wł. Miroslav Gavrilović) przyjął święcenia kapłańskie w 1959 r. w Belgradzie. Biskupem został w 1974 r. Od 2010 r. pełnił funkcję zwierzchnika Serbskiego Kościoła Prawosławnego. Zmarł w listopadzie 2020 r. na COVID-19, dwadzieścia dni po odprawieniu pogrzebu zmarłego na tę samą chorobę patriarchy Czarnogóry Amfilochiusza.
Diego Maradona (1960-2020) – piłkarz
Legenda piłki nożnej, jeden z najlepszych zawodników tej dyscypliny w historii, mistrz świata z 1986 r. Niejednej i niejednemu z nas na dźwięk słowa „piłkarz” przed oczami staje właśnie Diego Maradona. Jednocześnie wciąż kojarzymy go z przesadną skłonnością do zabawy i pewnych środków, wpadką dopingową na mundialu 1994 r. czy co najmniej dziwnym zachowaniem na rosyjskich trybunach w 2018 r. Jedno jest pewne: Maradona był człowiekiem wzbudzającym wiele emocji na całym świecie. Szczególnie symboliczny dla jego kariery, ale i chyba całego życia pozostanie ćwierćfinał mistrzostw świata w 1986 r. przeciwko Anglii, w którym Argentyńczyk zdobył dwie bramki: jedną po indywidualnym rajdzie przez pół boiska, uznawaną często za najpiękniejszego gola w historii tej dyscypliny, a drugą po… uderzeniu ręką.
o. Stanisław Olesiak SVD (1953-2020) – misjonarz
Szybko odkrył w sobie powołanie misyjne, co spowodowało decyzję o wstąpieniu do Seminarium Duchownego Księży Werbistów. Niedługo po przyjęciu święceń kapłańskich w 1979 r. wyjechał na misje do Angoli. Niestety, po siedmiu latach pogarszający się stan zdrowia zmusił go do powrotu do Polski i podjęcia specjalistycznego leczenia. Wkrótce wykryto u niego stwardnienie rozsiane, przez które od wczesnych lat dziewięćdziesiątych poruszał się na wózku inwalidzkim. Swoją nową sytuację postanowił jednak wykorzystać zgodnie z powołaniem i zaangażował się w duszpasterstwo osób niepełnosprawnych. Założył Fundację Niepełnosprawnych „Spokojne Jutro”, pozostawił po sobie też książkę i wiersze.
Katarzyna Łaniewska (1933-2020) – aktorka
Katarzyna Łaniewska była nie tylko znaną aktorką, ale także osobą zaangażowaną w działalność społeczną, polityczną i publicystyczną. Zagrała w kilkudziesięciu filmach, choć pewnie obecnie najbardziej pamiętamy ją z popularnych seriali, takich jak chociażby Plebaniaczy Klan. Przeżyła powstanie warszawskie, a od końcówki lat siedemdziesiątych aktywnie działała w ramach opozycji antykomunistycznej, współpracując m.in. z bł. ks. Jerzym Popiełuszką.
Alejandro Sabella (1954-2020) – trener piłkarski
Pamiętacie drobnego, łysiejącego trenera, który przed siedmiu laty dotarł z piłkarską reprezentacją Argentyny do finału brazylijskiego mundialu? Człowiekiem, który stał za jednym z największych reprezentacyjnych sukcesów między innymi Leo Messiego, Angela Di Marii czy Sergio Aguero, był właśnie Alejandro Sabella. Argentyńczyk po całkiem udanej karierze piłkarskiej zajął się trenerką i przez długie lata był asystentem słynnego Daniela Passarelli. Jego śmierć stała się dla argentyńskich kibiców kolejnym, w odstępie kilku tygodni, pożegnaniem legendy.
Paolo Rossi (1956-2020) – piłkarz
Ubiegły rok nie był łaskawy dla piłkarskich legend. Zaledwie dzień po śmierci Alejandro Sabelli świat obiegła kolejna smutna wiadomość. Nierówną walkę z nowotworem płuc przegrał Paolo Rossi, mistrz świata i król strzelców mundialu z 1982 r. Dwie z sześciu zdobytych na tamtych mistrzostwach bramek wpakował w półfinale reprezentacji Polski, co pomogło mu zdobyć najbardziej prestiżowe wyróżnienie indywidualne w tej dyscyplinie – „Złotą Piłkę”. W późniejszych latach odnosił również liczne sukcesy z Juventusem, tworząc niezapomniane trio napastników z Michelem Platinim i Zbigniewem Bońkiem.
Piotr Machalica (1955-2020) – aktor
Aktorska kariera Piotra Machalicy była długa, bogata i wypełniona osiągnięciami i rolami w wielu niezapomnianych polskich filmach. Wystarczy wspomnieć Krótki film o zabijaniu, Złoto Dezerterów czy Dzień Świra. Jego twarz zapamiętamy także z epizodycznych ról w ogromnej liczbie popularnych seriali, a jego głos – choćby z kolejnych części Opowieści z Narnii, gdzie dubbingował postać Aslana. Nie można nie wspomnieć o bogatej karierze scenicznej, szczególnie w obszarze piosenki aktorskiej. Machalica zostanie zapamiętany m.in. jako jeden z najlepszych polskich wykonawców piosenek Bułata Okudżawy.
ks. François Laborde (1927-2020) – misjonarz
Ksiądz Laborde, z pochodzenia Francuz, od 1965 r. aż do śmierci pracował jako misjonarz w Indiach. Przez ponad pięć dekad codziennie wytrwale głosił Ewangelię, pomagał potrzebującym, opiekował się wykluczonymi dziećmi i trędowatymi. Budował szkoły dla najbiedniejszych dzieci oraz centra medyczne w bengalskich slumsach. Szczególny podziw wzbudzał fakt, że pomimo coraz bardziej zaawansowanego wieku i słabnących sił, ks. Laborde nie ustawał w swojej ciężkiej pracy.
Pierre Cardin (1922-2020) – projektant mody
Tak, mi też to imię i nazwisko kojarzy się raczej z marką ubrań i perfum niż z konkretną osobą. Ale może to właśnie dobry powód, żeby wspomnieć nieco o człowieku, który stoi zarówno za nazwą, jak i za sukcesem owej marki. Pierre Cardin dożył niemal stu lat, trudno więc się dziwić, że był uznawany za najstarszego i najdłużej pracującego w swoim zawodzie projektanta mody na świecie. Oczywiste jest również, że jego wpływ na światową modę był bardzo wielki i długotrwały. Pracę jako krawiec rozpoczął jeszcze przed wybuchem drugiej wojny światowej, a pierwszy własny dom mody otworzył w 1950 r.
Maria Koterbska (1924-2021) – piosenkarka
Ci, którzy uważają Marylę Rodowicz za najbardziej długowieczną polską piosenkarkę, chyba nie słyszeli o Irenie Santor i Marii Koterbskiej. W przypadku pani Marii liczby mówią same za siebie: dziewięćdziesiąt lat życia, siedemdziesiąt lat małżeństwa z inżynierem Janem Franklem i wiele niezapomnianych piosenek. I choć mówimy o przebojach pokolenia naszych dziadków, to przecież po dziś dzień każdy gdzieś z tyłu głowy ma takie melodie jak Parasolki, Brzydula i Rudzielec, Serduszko puka w rytmie cza-cza czy Augustowskie Noce.
Henryk Jerzy Chmielewski (1923-2021) – rysownik, autor komiksów
Po prostu: „Papcio Chmiel”. Autor najbardziej znanego polskiego komiksu – Tytus, Romek i A’Tomek. Przed wojną był harcerzem, w czasie wojny jako żołnierz AK brał udział m.in. w oowstaniu warszawskim. Nie może więc dziwić, że jego komiksy – oprócz niepodrabialnego humoru – są również pełne wartości harcerskich i patriotycznych. Ba, „Papcio Chmiel” potrafił nawet przebić się przez cenzurę z krytyką absurdów systemu komunistycznego: pamiętacie wizyty na Wyspach Nonsensu czy państwo krasnoludków głoszących ideologię zmniejszania wszystkich ludzi do swoich rozmiarów? Jak dla mnie właśnie tak wygląda realizacja hasła „bawiąc – uczyć, ucząc – bawić”, doprowadzona do perfekcji.
Ryszard Kotys (1932-2021) – aktor
Są tacy aktorzy, których powszechnie kojarzymy z jedną rolą. Jeśli jednak dopiero teraz dotarło do Ciebie, jak naprawdę nazywał się Marian Paździoch, to pan jeszcze wielu rzeczy o nim nie wiesz. Owszem, Ryszard Kotys przez długie lata odgrywał głównie role drugoplanowe i epizodyczne, ale za to w jakich filmach! Czterej Pancerni i Pies, Rękopis znaleziony w Saragossie, Sami swoi, Vabank, Bogowie… Ba, pojawił się nawet w Wiedźminie oraz najpopularniejszym polskim westernie (tak, istnieje coś takiego, jak polskie westerny) pt. Wilcze Echa. Przykre, że w odstępie zaledwie kilku miesięcy musieliśmy pożegnać obu sąsiadów pana Ferdka.
Ryszard Szurkowski (1946-2021) – kolarz
Prawdopodobnie najbardziej znany i najbardziej utytułowany zawodnik w historii polskiego kolarstwa. Trzykrotny mistrz świata, dwukrotny wicemistrz olimpijski, czterokrotny zwycięzca Wyścigu Pokoju. Po zakończeniu kariery zawodniczej mocno zaangażował się w popularyzację kolarstwa, pracując m.in. jako trener, działacz (a przez rok – nawet prezes) Polskiego Związku Kolarskiego, publicysta czy założyciel zawodowych grup kolarskich. Bardzo długo startował również w wyścigach weteranów – po raz ostatni w Kolonii w 2018 r., gdzie doznał bardzo groźnego wypadku. W zbiórkę środków na rehabilitację Ryszarda Szurkowskiego zaangażowali się wówczas najwybitniejsi polscy sportowcy.
Krzysztof Kowalewski (1937-2021) – aktor
To właśnie on miał zabić bruneta, który pojawi się w jego domu wieczorową porą. Ale to nie wszystko – w zasadzie przez pewien okres w Polsce po prostu nie dało się nakręcić komedii bez Krzysztofa Kowalewskiego (a już na pewno nie mógł się bez niego obejść legendarny Stanisław Bareja). Dość wspomnieć, że w jego filmografii, oprócz przywołanego już Bruneta…, znajdziemy takie hity jak Miś, Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?, Nie ma róży bez ognia czy C.K. Dezerterzy. Zapamiętamy go również jako Rocha Kowalskiego w Potopie i Zagłobę w Ogniem i Mieczem, a także cenionego i długoletniego aktora słuchowisk Polskiego Radia.
s. Dianna Ortiz (1958-2021) – misjonarka
Pogodna amerykańska urszulanka, która przeszła w swoim życiu prawdziwe piekło. Siostra Dianna w 1987 r. wyjechała na misje do Gwatemali, by zajmować się indiańskimi dziećmi. Jej życie odmieniło się dwa lata później, gdy została porwana przez policjantów, którzy pomylili ją z miejscową działaczką antyrządową, noszącą to samo nazwisko. Policjanci przez dwadzieścia cztery godziny torturowali i gwałcili s. Diannę, a gdy ich amerykański przełożony dowiedział się o sprawie, pomógł zorganizować jej ucieczkę do USA. Wskutek doznanego szoku s. Dianna doznała okresowej amnezji i musiała przejść specjalistyczną terapię. W późniejszych latach zaangażowała się w działania na rzecz zniesienia tortur na całym świecie.
Aleksander Doba (1946-2021) – podróżnik
Tak, współcześnie wciąż jeszcze da się być podróżnikiem „w starym stylu”, nieuważającym za najważniejszy cel podróży nowego wpisu na blogu albo nowego zdjęcia na Instagramie. Ale dość już boomerstwa, bo Aleksander Doba zdecydowanie nie był zwykłym podróżnikiem. Nieśmiertelną sławę przyniosły mu wyczyny kajakarskie, na czele z samotnym przepłynięciem – jako pierwsza osoba w historii – Oceanu Atlantyckiego z Afryki do Ameryki. Oprócz licznych interesujących wypraw na kajakach zdobywał również szczyty górskie, skakał ze spadochronem i latał szybowcami. Zmarł, gdy robił to, co kochał – schodził ze szczytu Kilimandżaro.
s. Janice McLaughlin (1942-2021) – misjonarka
Napisałbym, że s. Janice nie była zwykłą misjonarką, ale czy jakikolwiek misjonarz jest „zwykły”? Tak czy inaczej o s. Janice, od 1961 r. należącej do Zgromadzenia Sióstr z Maryknoll, głośno zrobiło się w 1977 r. To właśnie wtedy, kiedy pracowała na misjach w Rodezji (dziś Zimbabwe), upubliczniła raport o istniejących w tym kraju obozach koncentracyjnych. Jeszcze większego rozgłosu sprawie nadało uwięzienie misjonarki przez władze Rodezji w zakładzie karnym o najwyższym rygorze, z którego jednak po kilku tygodniach została zwolniona. Jej odwaga pozwoliła ujawnić przed światem liczne zbrodnie rodezyjskiego reżimu. Po powrocie z Rodezji przez długie lata pracowała na misjach, pomagała potrzebującym i popularyzowała na całym świecie wiedzę o sytuacji społecznej w Afryce.
Krzysztof Krawczyk (1946-2021) – piosenkarz
Chyba nikomu nie trzeba tłumaczyć, kim był Krzysztof Krawczyk. Mało kto jest sobie w stanie wyobrazić polskie wesele bez tego głosu, który był w stanie zaśpiewać dosłownie wszystko. Krawczyk to jednak nie tylko historia polskiej piosenki, ale i wyjątkowo ciekawa historia nawrócenia, o której więcej pisałem niedługo po śmierci artysty (LINK). Módlmy się, aby Bóg, do którego Krzysztof Krawczyk – nie bez przeszkód i trudności – powrócił po latach, zabrał go Niebieskim Parostatkiem w najpiękniejszy rejs.
Książę Filip (1947-2021) – arystokrata
Filip, Jego Królewska Wysokość książę Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, książę Edynburga, hrabia Merioneth, baron Greenwich. Urodził się na Korfu, w duńskiej i greckiej rodzinie królewskiej. W 1947 r. poślubił ówczesną księżniczkę Elżbietę, następczynię tronu Wielkiej Brytanii. Po śmierci ojca Elżbiety, króla Jerzego VI, w 1952 r., został brytyjskim księciem małżonkiem. Nie został razem z żoną koronowany, ale przy okazji koronacji uroczyście przysiągł królowej Elżbiecie, że „jest jej lennym sługą życia i zdrowia”. Jako książę małżonek przez długie lata pomagał Elżbiecie II w jej obowiązkach. Zasłynął także z mocno specyficznego poczucia humoru.
Bronisław Cieślak (1943-2021) – aktor
W sumie zajmował się w życiu wieloma rzeczami. Studiował etnografię, pracował jako dziennikarz, w młodości był ratownikiem wodnym, zaangażował się również w niezbyt chwalebną działalność polityczną. Przede wszystkim jednak zapisał się w historii polskiej kinematografii jako porucznik Sławomir Borewicz (gdyby ktoś nie wiedział – chodzi o serial 07 zgłoś się). W poprzedniej dekadzie przypomniał o sobie telewidzom za sprawą głównej roli w paradokumencie Malanowski i Partnerzy.
ks. Paul Aulagnier IBP (1943-2021) – duszpasterz
Jeden z założycieli Instytutu Dobrego Pasterza – stowarzyszenia życia apostolskiego, grupującego kapłanów z całego świata przywiązanych do przedsoborowej liturgii. Jako bliski przyjaciel i współpracownik abp. Marcela Lefebvre’a, a także członek – od jego powstania – Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X, przez długie lata dążył do regulowania sytuacji kanonicznej księży z Bractwa i ich pojednania ze Stolicą Apostolską. Głównym efektem tych starań jest właśnie liczący obecnie kilkudziesięciu członków na całym świecie, w tym kilku w Polsce, Instytut Dobrego Pasterza.
Witold Kieżun (1922-2021) – ekonomista
Pochodził z Wilna. Od samego początku drugiej wojny światowej zaangażował się w działalność konspiracyjną, a podczas powstania warszawskiego otrzymał order Virtuti Militari z rąk samego gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego. Przeszedł zarówno aresztowanie przez Niemców, jak i wyczerpujący sowiecki łagier w Turkmenistanie. Po wojnie kształcił się w obszarze administracji i zarządzania, w którym w późniejszych latach stał się jednym z największych polskich autorytetów. W latach osiemdziesiątych wykładał m.in. w Montrealu i Filadelfii, z ramienia ONZ pomagał również budować nowoczesną administrację w Burundi. Do końca życia aktywnie działał na rzecz popularyzacji postaw patriotycznych i obrony dobrego imienia Polski i Polaków.
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz (1936-2021) – podróżniczka
Niestety, Aleksander Doba nie był jedynym wybitnym polskim podróżnikiem, który zakończył swoją ziemską podróż w ubiegłym roku. W czerwcu 2021 r. Pan powołał do siebie również Krystynę Chojnowską-Liskiewicz – pierwszą kobietę na świecie, której udało się samotnie opłynąć dookoła świat jachtem żaglowym. Polska żeglarka dokonała tego w latach 1976–1978 na zbudowanym przez jej męża Wacława Liskiewicza jachcie „Mazurek”.
ks. Giulio Berutti (1944-2021) – misjonarz
Jeśli trzeba zrobić coś, co wydaje się niemożliwe, najlepiej zaangażować katolickiego misjonarza. Głoszenie Ewangelii, opieka nad chorymi, budowa szkół, obrona praw człowieka… To tylko niektóre z misyjnych supermocy. Ale nawet na tym tle wyróżnia się włoski ksiądz Giulio Berutti, który postanowił zorganizować… boom gospodarczy w Bangladeszu. Podczas bez mała pięćdziesięcioletniej posługi w diecezji Dinajpur udało mu się zbudować we wszystkich jej parafiach tzw. credit unions, czyli spółdzielcze kasy oszczędnościowe udzielające nisko oprocentowanych pożyczek. Pozwoliło to ożywić gospodarkę na północy Bangladeszu, a co za tym idzie, poprawić warunki życiowe tysięcy ubogich ludzi. Osiągnięciem ks. Giulio jest również utworzenie szkoły pielęgniarskiej oraz systemu ubezpieczeń zdrowotnych.
abp Henryk Hoser (1942-2021) – arcybiskup
W 1969 r. wstąpił do pallotynów, w 1974 r. przyjął święcenia kapłańskie. Długo pracował jako misjonarz w Rwandzie, gdzie z racji posiadanego wyższego wykształcenia medycznego zajął się również pracą w obszarze opieki zdrowotnej, szczególnie w zwalczaniu epidemii AIDS. W 2005 r. otrzymał sakrę biskupią, a jako zawołanie przyjął słowa „Bóg jest większy” („Maior est Deus”). W ostatnich latach życia pracował jako wizytator apostolski w Medziugoriu.
Gerd Müller (1945-2021) – piłkarz
Postać Gerda Müllera przypomniał na wiosnę 2021 r. Robert Lewandowski, bijąc jego – wydawać by się mogło: nieosiągalny – rekord bramek zdobytych w jednym sezonie Bundesligi. Media sportowe spekulowały wówczas, czy cierpiący na chorobę Alzheimera Müller był w stanie zrozumieć tę wiadomość i co ewentualnie powiedziałby „Lewemu”, gdyby był w pełni sprawny umysłowo. Niestety, tego już nigdy się nie dowiemy, ponieważ w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny legendarny „Bomber der Nation” zasnął w Panu. W jego osobie światowa społeczność piłkarska pożegnała mistrza świata i Europy, zdobywcę „Złotej Piłki” i dwukrotnie „Złotego Buta” oraz posiadacza po dziś dzień wielu piłkarskich rekordów.
Karolina Kaczorowska (1930-2021) – działaczka polonijna, pierwsza dama
Jako dziesięciolatka została wywieziona przez sowietów na Syberię, skąd przez Ugandę trafiła w końcu do Londynu. Tam pracowała jako nauczycielka, angażowała się także aktywnie w polskie harcerstwo, działalność organizacji polonijnych i akcje charytatywne. Jako żona ostatniego prezydenta Polski na wychodźstwie – Ryszarda Kaczorowskiego – w latach 1989–1990 pełniła funkcję pierwszej damy. W kwietniu 2010 r. z powodów zdrowotnych zrezygnowała z udziału w obchodach siedemdziesięciolecia zbrodni katyńskiej, co uchroniło ją przed katastrofą rządowego samolotu pod Smoleńskiem, w której zginął m.in. jej mąż.
Tomasz Knapik (1943-2021) – lektor
Obok Tadeusza Sznuka i Grzegorza Brauna najbardziej rozpoznawalny polski głos. Podobno gdy odezwał się głośniej, sąsiedzi krzyczeli, żeby ściszyć telewizor. Ze względu na charakterystyczną barwę, moc i pewną szorstkość głosu zapamiętamy go przede wszystkim jako lektora filmów akcji. Zdarzało mu się jednak czytać przeróżne rzeczy, od spotów wyborczych, przez instrukcję obsługi odkurzacza, wskazówki głosowe w GPS, filmy „dla dorosłych”, po słynny wywiad pomeczowy Grzegorza Skwary. Niestety, nie powstanie już więcej nagrań zakończonych zdaniem: „Czytał Tomasz Knapik”.
Wiesław Gołas (1930-2021) – aktor
W czasie wojny walczył w Szarych Szeregach, a następnie był więziony przez gestapo w tej samej celi, w której wcześniej, przed rozstrzelaniem, był trzymany jego ojciec Teofil. Po wojnie ukończył studia aktorskie i już w latach pięćdziesiątych zaczął pojawiać się w najważniejszych polskich filmach i serialach tamtych czasów. Najbardziej pamiętna rola? Chyba szeregowy Czereśniak z Czterech Pancernych i Psa, choć niezapomniane pozostaną też jego występy komediowe i kabaretowe (szczególnie piosenka W Polskę idziemy, z której był w stanie uczynić bez mała epopeję mentalności czasów PRL).
Krzysztof Zalewski (zm. 2021)
Krzysztof Zalewski nie był człowiekiem sławnym, ale mimo to jego śmierć poruszyła chyba całą Polskę, a na pewno wszystkich tych, którzy choć trochę orientują się w występach naszej reprezentacji piłkarskiej. We wrześniu 2021 r. polskie media obiegły zdjęcia zapłakanego pana Krzysztofa, który z widocznym wzruszeniem kibicował swojemu synowi Nicoli, debiutującemu w kadrze w meczu przeciwko San Marino. Zaledwie kilka tygodni później cała piłkarska Polska opłakiwała z kolei pana Krzysztofa, który zmarł po długiej i wyczerpującej chorobie nowotworowej.
Alan Lancaster (1949-2021) – muzyk
Angielski basista i wokalista, współzałożyciel (wraz z Francisem Rossim) znanego zespołu rockowego Status Quo. Ich rytmiczne, energiczne i w gruncie rzeczy proste piosenki zdobyły uznanie na całym świecie. Dość wspomnieć, że przez lata Status Quo umieścili na brytyjskiej liście przebojów ponad 60 piosenek, co czyni ich w tym względzie rekordzistami. Tak, to zdecydowanie było Rockin’ all over the world pełną gębą.
Agnes Tirop Chebet (1995-2021) – biegaczka
To niestety najmłodsza, a jednocześnie prawdopodobnie najtragiczniejsza postać na tej liście. Nie została legendą sportu, choć nie można powiedzieć, że była zawodniczką zupełnie anonimową. Mówimy w końcu o dwukrotnej mistrzyni świata w biegach przełajowych oraz dwukrotnej medalistce lekkoatletycznych mistrzostw świata w biegu na 10 000 m. Wystąpiła jeszcze na tegorocznych igrzyskach olimpijskich w Tokio, gdzie w biegu na 5000 m zajęła pechowe czwarte miejsce. I kto wie, jakie jeszcze sukcesy dopisałaby do tej listy, gdyby nie tragiczny dzień 13 października 2021 r. To właśnie wtedy w domu dwudziestosześcioletniej sportsmenki zostało znalezione jej ciało, pokryte licznymi ranami kłutymi, będącymi przyczyną jej śmierci.
Edita Gruberová (1946-2021) – śpiewaczka operowa
Jeden z najwybitniejszych sopranów koloraturowych naszych czasów. Słowacka śpiewaczka swoim talentem podbiła najważniejsze sceny operowe całego świata, na których wykonywała najwybitniejsze role sopranowe. Szczególnie pamiętny jest jej występ w filmowej wersji opery Giuseppe Verdiego Rigoletto, gdzie zaśpiewała u boku Luciano Pavarottiego. Najbardziej realizowała się właśnie w ariach włoskich kompozytorów operowych, doprowadzając do mistrzostwa technikę bel canto.
Wiesław „Wszywka” Janiszyn (1955-2021) – osobowość Internetu
Tak zwane osobowości internetowe potrafią obecnie zyskiwać sławę nie mniejszą niż celebryci reprezentujący bardziej „tradycyjne” branże. Nic więc dziwnego, że również wiadomości o śmierci kogoś z tej grupy przebijają się do powszechnej świadomości. Dotyczy to zarówno typowych influencerów, jak i prostych, ale na swój sposób charakterystycznych i zabawnych osób, z których ktoś ze zmysłem marketingowym i wyczuciem trendów zrobił tzw. gwiazdy internetu. Oczywiście nie jest to zjawisko wyłącznie negatywne: wystarczy przypomnieć, że zbiórka pieniędzy na zabieg stawu biodrowego pana Wiesława w 2016 r. przyniosła prawie 90 tys. zł i stała się najbardziej udaną polską akcją crowdfundingową w tamtym roku.
Krzysztof Kiersznowski (1950-2021) – aktor
Aktor pewnie nie wybitny, ale zdecydowanie jedyny w swoim rodzaju. Obok Lecha Dyblika, drugi idealny kandydat do roli człowieka w sile wieku, zmęczonego niezbyt udanym życiem. Właśnie taki byli przecież „Nuta” z Vabanku i Vabanku II czy „Wąski” z Kilera i Kiler-ów 2-óch. Warto jednak pamiętać, że Krzysztof Kiersznowski wystąpił w naprawdę wielu cenionych polskich filmach i serialach, a także zrobił sporą karierę na scenach teatralnych. Co bardziej spostrzegawczy pamiętają go również z kilku teledysków, np. do Nasze Randez-Vous zespołu Kombi czy Megiery Sławomira. Pan „Wąski” był debeściak, i jego mafia też była debeściak.
Wieczny odpoczynek racz zmarłym dać, Panie, a światłość wiekuista niechaj im świeci.
Niech odpoczywają w pokoju wiecznym. Amen.
