Lubię pisać o małpach. Są zdecydowanie zabawniejsze od ludzi. W świecie muzyki znane są dwa gatunki małp: Arktyczne i Goryle.
Dziś nie będzie o biednych szympansach dręczonych przez jezuitę. Zostawimy też kwestię kapucynek, które potrafią wezwać policję. Aż strach pomyśleć, co się stanie, gdy jedna z nich wejdzie do biura „Adeste”. Pominiemy kwestię budzącego grozę Człowieka Maupy, największego zbrodniarza wojennego.
Tym razem musimy porozmawiać o gorylach. A właściwie o „Gorylach” – czyli o zespole Gorillaz.
Projekt multimedialny
Czy ten zespół w ogóle istnieje? Fizycznie nie. Jednak wypuszcza piosenki i ma swoją historię. Członkowie zespołu to rysunki, animacje.
Skąd się wzięła nazwa? Sposób rysowania twarzy członków zespołu przywołuje na myśl małpy. Z drugiej strony grupę goryli po angielsku określa się słowem band – oznaczającym również „zespół”.
Prawdziwe goryle są niebezpiecznymi stworzeniami, samym swoim wyglądem budzącymi respekt (swoją siłą i wytrzymałością; to jedyna małpa, której człowiek nie jest w stanie zabić pięściami). Gorillaz zdają się natomiast być pocieszni i niegroźni. To tylko połowicznie prawda. Ale o tym później.
Dwóch artystów
Skąd się wziął ten zespół? Ma dwóch ojców, rysowniczego i muzycznego. Autorem narysowanych postaci jest James Hewlett. Za muzyczną stronę odpowiada Damon Albarn, wokalista, gitarzysta i klawiszowiec, lider dość znanego zespołu Blur (najbardziej znana piosenka: Song 2). Wynajmowali razem mieszkanie w Londynie (nie tylko Sherlocka nie było stać na mieszkanie w nim samemu) w roku 1997 i wtedy przyszedł im do głowy pomysł stworzenia fikcyjnego zespołu.
Projekt powoli nabierał tempa. Debiutem było Tomorrows Comes Today, wydane w listopadzie 2000 roku przez Parlophone. W następnym roku ukazał się pierwszy album – Gorillaz – ze sławnym singlem Clint Eastwood.
Powstała też oficjalna strona internetowa zespołu. Na niej pojawiały się rozmaite bonusy, pokazany był dom, w którym mieszkają członkowie wirtualnego zespołu etc.
Czterech członków
Zespół składa się z czterech postaci. Liderem jest Murdoc Faust Niccals – basista. Wokalistą jest Stuart Harold Pot, zwany z reguły „2-D”. Noodle to gitarzystka. Na perkusji gra Russel Hobbs.
Historia postaci jest dość mroczna. Murdoc to manipulant, często źle zachowujący się wobec 2-D. Jest satanistą, a jego środkowe imię – Faust – to pamiątka po cyrografie. Ma sporo na sumieniu, m.in. uprowadzenie perkusisty zespołu, który jednak po zapoznaniu się z muzyką postanowił dobrowolnie zostać.
Noodle została przysłana do zespołu pocztą jako mała dziewczynka. Zespół zaopiekował się początkowo nic niemówiącą Japonką. Jak się później okazało, jest ofiarą eksperymentów Japońskich Sił Samoobrony. Japończykom udało się stworzyć kobiety-agentki doskonale władające bronią i gitarą. Noodle jest jedyną, która przetrwała „utajnianie” projektu.
2-D to miły i mający powodzenie u kobiet wokalista. Ma, według słów twórców, „pustą kartkę papieru w miejscu, gdzie powinien być mózg”. Stąd też daje się często źle traktować Murdocowi. Ma przyjazne relacje z Noodle, od której przejął wyznawanie buddyzmu (a dokładniej zen).
Russel jest muzułmaninem z licznymi nieprzyjemnymi doświadczeniami paranormalnymi. Widział wielokrotnie personifikację śmierci (The Grim Reaper) i inne widma.
Długa historia
„Historia” zespołu ma liczne zwroty akcji. Zastąpienie perkusisty maszyną. Domniemana śmierć Noodle w ataku na jej latającą wyspę (inspirowaną Ruchomym zamkiem Hauru; atak można znaleźć w teledysku do El Mañana) i późniejszy jej powrót (którego burzliwy przebieg ukazany jest w teledysku do On Melancholy Hill). To tylko mały wycinek złożonej „fabuły” Gorillaz.
Zespół ma na koncie siedem albumów studyjnych (i kilka kompilacyjnych, i takich w formie wideo). Wymieńmy je sobie: Gorillaz (2001), Demon Days (2005), Plastic Beach (2010), The Fall (2010), Humanz (2017), The Now Now (2018), Slow Machine, Season One: Strange Timez (2020). Twórcy nie raz robili przerwy, żeby odpocząć lub skupić się na innych projektach (Damon Albarn np. na zespole Blur).
Członkowie Gorillaz posuwają się w latach i rozwijają. Doskonale widać to na przykładzie Noodle, zaczynającej jako dziecko, obecnie będącej dojrzałą kobietą. Warto porównać klasyczny teledysk do 19-2000 z niedawno wydanym The Cracker Island. Kawałek, który ukazał się w lipcu 2022, skupia się na temacie sekt (i prawdopodobnie narkotyków). Czy to zapowiedź nowego albumu, z równie poważnymi i ciekawymi treściami? Możliwe.
Zakończenie
Muzyka zespołu jest bardzo eklektyczna. Łączy w sobie punk rock, funk, rap, jazz, disco, jamajskie reggae i muzykę kubańską. Z odpowiedzialnym za dźwięk Albarnem współpracowało wielu muzyków.
Teksty piosenek z reguły są lekkie, trochę żartobliwe lub nostalgiczne. Obficie czerpią z różnych (głównie amerykańskich) tekstów kultury.
David Bowie na początku tego stulecia śpiewał:
„See my life in the comic
like the way they did the Bible” (New Killer Star).
Takie czasy – komiksy i animacje stoją na wysokim poziomie. Gorillaz to ciekawy, jedyny w swoim rodzaju projekt (no, może poza Hatsune Miku, ale to inna historia), wykorzystujący kunszt ludzkiego rysunku i animacji. Pokazuje, jak eklektyczność sztuki może przyczynić się do zainteresowania nią.