fot. Wikimedia Commons
8. Przeciw syntezie wszystkich herezji
Modernizm nie był tylko przejściowym problemem czy teologiczną ciekawostką, ale realnym zagrożeniem dla Kościoła. Na przełomie XIX i XX wieku rozprzestrzeniły się poglądy, wg których doktryna i dogmaty Kościoła mogą ewoluować wraz z rozwojem ludzkości i zmieniać się w zależności od sytuacji społecznej. Modernizm sporo czerpał z poglądów protestantów, a także niektórych oświeceniowych prądów myślowych, przez co św. Pius X nie wahał się go nazwać syntezą wszystkich herezji. Przeciwko modernizmowi papież skierował m.in. encyklikę Pascendi Dominici Gregis, a także słynną Przysięgę Antymodernistyczną, którą obowiązkowo musiał wygłaszać każdy kapłan, biskup, nauczyciel religii katolickiej oraz profesor teologii.
