fot. Wikimedia Commons
2. Wybór, którego miało nie być
Konklawe, które zebrało się po śmierci Leona XIII w 1903 r. było niezwykle burzliwe. Za najpoważniejszego kandydata na papieża uchodził kard. Mariano Rampolla, cieszący się poparciem większości kardynałów – ale nie cesarza austriackiego Franciszka Józefa. Było to o tyle istotne, że cesarzowi przysługiwało wówczas prawo ekskluzywy, czyli zawetowania ewentualnego wyboru jednego z kardynałów. Franciszek Józef skorzystał z tego prawa, przesyłając rękami krakowskiego kardynała Jana Puzyny ekskluzywę wobec kard. Rampolli, co w konsekwencji uniemożliwiło jego wybór, a doprowadziło do wyboru kard. Sarto. Był to ostatni w historii przypadek użycia ekskluzywy, gdyż sam Pius X w niecały rok po swoim wyborze zniósł ten przywilej.
