autor grafiki: Hanna Górska
Nie mamy przepisów, które określałyby, ile dni czy miesięcy maksymalnie mogą trwać wybory nowego papieża. Czas ich trwania zależny jest tak naprawdę od zgodności kardynałów elektorów podczas głosowań w Kaplicy Sykstyńskiej.
Jeżeli kardynałowie posiadający prawo głosu okażą się bardzo zgodni, to do wyboru nowego papieża może dojść już podczas pierwszego głosowania. Aby tak się stało, dana osoba musi otrzymać minimum dwie trzecie głosów.
Konklawe w 2013 roku
Konklawe, na którym wybrano kardynała Jorge Bergoglio, czyli późniejszego papieża Franciszka, trwało zaledwie dwa dni. Rozpoczęło się 12 marca 2013 roku. Tego dnia odbyło się zaledwie jedno głosowanie, w trakcie którego nie było jednak odpowiedniej zgodności wśród kardynałów elektorów.
Następnego dnia odbyły się cztery głosowania. Podczas dwóch przedpołudniowych oraz pierwszego popołudniowego nadal nie wyłoniono nowego papieża. Stało się to dopiero w czasie drugiego popołudniowego głosowania.
Biały dym oznaczający, że papież został wybrany, wydobył się z komina krótko po godzinie dziewiętnastej. Natomiast chwilę po dwudziestej usłyszeliśmy słynne słowa „Habemus papam”, a oczom zebranych na placu Świętego Piotra w Watykanie ukazał się po raz pierwszy papież Franciszek.
Krótkie konklawe ostatnich czasów
Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku Benedykta XVI. Tutaj również kardynałowie elektorzy wybrali nowego papieża już na drugi dzień od rozpoczęcia konklawe. Kardynał Joseph Ratzinger został wówczas wybrany już podczas czwartego głosowania.
Z niewiele dłuższym konklawe mieliśmy do czynienia w roku 1978, kiedy to na papieża wybrano naszego rodaka, kardynała Karola Wojtyłę. Wówczas kardynałowie po raz pierwszy swoje głosy oddali 14 października. Natomiast już 16 października z komina uniósł się biały dym. Wybór został dokonany w trakcie ósmego głosowania.
Także wcześniejsze konklawe tamtego roku, które odbyło się w sierpniu, trwało zaskakująco krótko. Kardynał Albino Lucianiego, późniejszy Jan Paweł I, uzyskał na nim wymaganą liczbę głosów już w czasie czwartego głosowania.
Mniej niż tydzień trwały również wszystkie pozostałe konklawe odbywające się w XX wieku. Najdłuższe konklawe w XX wieku trwało bowiem od 2 do 6 lutego 1922 roku. Zgromadzeni kardynałowie wybrali nowego papieża podczas czternastego głosowania.
Ostatnim konklawe, które trwało więcej niż tydzień, było to z przełomu lat 1830-1831. Trwało ono od 14 grudnia 1830 do 2 lutego 1831, a wybór nowego papieża dokonał się podczas osiemdziesiątego trzeciego głosowania.
Długie obrady i liczne głosowania
Choć ostatnie konklawe można określić jako bardzo krótkie, to trzeba pamiętać, że nie jest to regułą. Historia pokazuje nam, że długość konklawe czy ogólnie wyborów papieża bywa różna. Niekiedy kardynałowie obradowali i głosowali miesiącami, a nawet latami.
Najdłuższe wybory papieża, które nie były jednak jeszcze konklawe, to elekcja w Viterbo, która trwała dwa lata i dziewięć miesięcy (od 29 listopada 1268 do 1 września 1271). Przedłużające się obrady wzbudzały nerwowość wśród wielu osób, które posuwały się do różnych czynów, aby przyspieszyć wybór nowego papieża.
Co ciekawe, to właśnie ta sytuacja przyczyniła się do powstania instytucji konklawe. Wybrany wówczas papież Grzegorz X zwołał sobór w Lyonie, podczas którego zreformowano procedury wyboru papieża.
Najdłuższe konklawe w historii Kościoła miało natomiast miejsce w latach 1287-1288. Nie było ono jednak nawet w połowie tak długie jak elekcja w Viterbo, podczas której na papieża wybrano Grzegorza X. Trwało bowiem dziesięć miesięcy i dwadzieścia pięć dni. W rzeczywistości więc powstanie instytucji konklawe znacząco skróciło wybory nowego papieża.
